Viet Nam - 27 October, 2023
Tropenbos Việt Nam hỗ trợ người dân xã Yang Tao bảo tồn và phát huy làng nghề gốm truyền thống, tạo sinh kế bền vững tại địa phương cho người dân tộc M’nông, góp phần giảm tác động tiêu cực đến việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên trong khu vực.
Người dân xã Yang Tao sống chủ yếu là dựa vào sản xuất nông nghiệp. Phần lớn các gia đình M'nông trồng lúa nước, chăn nuôi gia súc, gia cầm, tập quán chăn nuôi thả rông, chuồng trại không đảm bảo vệ sinh, ảnh hưởng môi trường sống còn tòn tại khá phổ biến. Hiện nay, diện tích rừng đầu nguồn bị suy giảm, bến nước truyền thống bị xâm lấn, nguồn nước bị cạn kiệt, ô nhiễm, bị bỏ hoang…
Trước đây, Yang Tao là một xã có nhiều ngành nghề thủ công truyền thống như: nghề làm gốm, dệt thổ cẩm, mây tre đan, làm chiếu cói… Hiện nay, nhiều nghề truyền thống mai một dần. Trong đó nghề làm gốm truyền thống còn được thực hành chưa quá 10 nghệ nhân. Hoạt động sinh kế này của người Êđê và M’nông lưu vực sông Srepok được duy trì nhưng sản xuất theo kiểu manh mún, nhỏ lẻ, khó khăn trong thị trường tiêu thụ, việc quảng bá sản phẩm bị hạn chế dẫn đến sản phẩm kém tính cạnh tranh. Số lượng nghệ nhân thành thạo, thường xuyên làm gốm chưa đến 10 người, chưa có thế hệ trẻ tiếp nhận di sản này để phát triển sinh kế, tạo việc làm, một bộ phận. Đây là một thách thức đối với nghề truyền thống nói chung và nghề gốm cổ của cộng đồng IPLCs lưu vực sông Seropok. Vì vậy, việc xây dựng mô hình truyền dạy nghề làm gốm cổ của cộng đồng PILCs ở xã Yang Tao huyện Lắk là một hướng đi phù hợp gắn nghề truyền thống với sinh kế trong chương trình phát triển kinh tế, xã hội địa phương. Việc này không chỉ góp phần bảo tồn văn hóa nghề truyền thống của cộng đồng IPLCs có nguy cơ thất truyền mà còn còn hỗ trợ giải quyết công ăn việc làm cho phụ nữ người M’nông và người Êđê, góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cộng đồng về giá trị của nghề truyền thống, cũng như tăng cường vai trò, kỹ năng của cộng đồng trong kết nối, quảng bá sản phẩm mà họ làm ra, hạn chế việc khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên trong khu vực.